Geboorte, huwelijk en dood zijn in onze cultuur de momenten waarop we het eerst aan een ritueel denken, de zogenaamde rites de passage, overgangsrituelen. Maar er gebeurt in ons leven veel meer om nadrukkelijk bij stil te staan: de viering van een bijzondere verjaardag, de herdenking van een sterfdag, of een vernieuwing van de trouwbelofte, bijvoorbeeld bij het zilveren huwelijk. Ook een ritueel bij asverstrooiïng of een herbegrafenis is mogelijk. Momenten om bij stil te staan, om te benoemen en om te delen. Met grote inzet en betrokkenheid en veel creativiteit denk ik graag mee.
Annegien Ochtman - de Boer
persoonlijke rituelen op maat
Ervaringen
Meer ervaringen over andere rituelen lezen >>>
Of vraag om informatie: 035 - 693 20 52, info@ritualiter.nl
Wind en water
'Lieve vader, de gedachte dat jij weer bij moeder bent, stelt mij gerust en geeft troost.'
Met deze woorden eindigde ik mijn afscheidsrede tijdens de dankdienst van vader, precies drie jaar na het overlijden van moeder. Een jaar later strooiden wij de as van vader én moeder samen uit, naar hun wens, in zee.
Vanaf het moment dat moeder ziek werd, heeft Annegien ons gezin gevolgd en begeleid. Ze leidde het afscheid van zowel moeder als vader. De vraag of zij mee zou gaan met het uitstrooien van de as was dan ook snel beantwoord: als we dat met zorg wilden doen, dan wilden we ook graag dat Annegien daar weer bij was.
Vanaf Neeltje Jans, dichtbij Zeeland waar moeder als kind en later wij als gezin vele vakanties op het strand speelden voeren we op een kleine vissersboot in de richting van Engeland, waar vader in zijn jonge jaren en later als piloot woonde. Net als toen: met de zon op je gezicht en de wind door je haren. Met onder andere gedichten uit de beide afscheidsdiensten keek Annegien samen met ons kort terug op de levens van vader en moeder – het was een intens moment. Na het uitspreken van dankbaarheid voor hun levens strooiden wij, om de beurt en ieder met eigen gedachten, de as uit over de zee.
De wind en het water namen de as mee; terug naar Onze Lieve Heer, de aarde en de vrijheid. De gedroogde bloemen uit het bruidsboeket, die al die jaren boven hun bed hingen, strooiden we er achteraan.
In moeders mandje zaten de glazen van vroeger en een fles om het leven en de toekomst te vieren. Daar hoorden natuurlijk Zeeuwse bolussen bij. Drie vliegtuigen, één zwart, vlogen over. Het leek wel een missing man formation, en dat maakte het ritueel helemaal af.
Door samen met Annegien met zoveel zorg stil te staan bij en uiting te geven aan ons geloof, onze dankbaarheid en mooie herinneringen, is er ruimte voor de toekomst en het weer vieren van het leven, ook zonder onze ouders. Veel dank, Annegien!
PvH
Doordringen tot de kern
Annegien heeft ons in de zomer van 2021 geholpen vorm te geven aan ons tienjarig huwelijksjubileum, een viering die niet vanzelf sprak. Onze relatie was namelijk al een tijd behoorlijk wiebelig. We wilden wel stilstaan bij de afgelopen tien jaar omdat er veel was gebeurd en ook veel was om dankbaar voor te zijn. Tegelijkertijd durfden we niet echt vooruit te kijken. Dat maakte de klus complex voor Annegien. Zonder aarzelen ging ze de uitdaging aan. “Het gaat erom een weg te vinden die voor jullie allebei goed voelt” zei ze, en daarmee voelden we ons allebei gezien. Met een klein aantal vragen wist ze in korte tijd door te dringen tot de kern: de kern van het probleem, de kern van de liefde, de kern van de viering die we voor ogen hadden. De gesprekken die we met elkaar moesten voeren als onderdeel van het voorbereidingswerk van Annegien, in een magische combinatie met andere factoren, hebben uiteindelijk gezorgd voor een prachtig verbindend en onvergetelijk moment van betekenis. Een dag en viering waar we ons leven lang met liefde naar terug zullen kijken. Dat hadden we van te voren niet durven hopen. Aan Annegien haar manier van werken viel ons een aantal dingen op. Annegien is puur. Ze heeft iets onverschrokkens. Ze is direct, down to earth, to the point, eerlijk en zonder poespas. Tegelijk is ze flexibel, meelevend, creatief en oplossingsgericht. Ze zorgde voor een knap evenwicht tussen wat ieder van ons wilde, wat we nodig hadden, en wat zij vond passen. Op een paar doorslaggevende punten zei zij: “Dit gaan we zo doen.” We waren dan eerst een beetje verbaasd omdat het om nogal gewaagde dingen ging. Maar haar adviezen pakten stuk voor stuk goed uit en hebben bijgedragen aan de bijzonderheid van onze dag. Annegien is de eerste celebrant in ons leven die we, met plezier, nog een keer zouden vragen. Haar hulp heeft veel voor ons betekend.
Julia en Martijn