Andere rituelen

Na twee gesprekken te hebben gehad met Annegien over onze moeder bleek dat voor haar genoeg te zijn om een hele mooie plechtigheid voor ons in elkaar te zetten. Het was alsof zij onze Moeder al jaren had gekend. We vonden het zo indrukwekkend dat wij Annegien ook gevraagd hebben bij het uitstrooien  van moeders as te zijn. Het voelde alsof ze onderdeel uitmaakte van onze familie. We zijn heel dankbaar dat we haar gevonden hebben.

'Lieve vader, de gedachte dat jij weer bij moeder bent, stelt mij gerust en geeft troost.' Met deze woorden eindigde ik mijn afscheidsrede tijdens de dankdienst van vader, precies drie jaar na het overlijden van moeder. Een jaar later strooiden wij de as van vader én moeder samen uit, naar hun wens, in zee. Vanaf het moment dat moeder ziek werd, heeft Annegien ons gezin gevolgd en begeleid. Ze leidde het afscheid van zowel moeder als vader. De vraag of zij mee zou gaan met het uitstrooien van de as was dan ook snel beantwoord: als we dat met zorg wilden doen, dan wilden we ook graag dat Annegien daar weer bij was. Vanaf Neeltje Jans, dichtbij Zeeland waar moeder als kind en later wij als gezin vele vakanties op het strand speelden voeren we op een kleine vissersboot in de richting van Engeland, waar vader in zijn jonge jaren en later als piloot woonde. Net als toen: met de zon op je gezicht en de wind door je haren. Met onder andere gedichten uit de beide afscheidsdiensten keek Annegien samen met ons kort terug op de levens van vader en moeder – het was een intens moment. Na het uitspreken van dankbaarheid voor hun levens strooiden wij, om de beurt en ieder met eigen gedachten, de as uit over de zee. De wind en het water namen de as mee; terug naar Onze Lieve Heer, de aarde en de vrijheid. De gedroogde bloemen uit het bruidsboeket, die al die jaren boven hun bed hingen, strooiden we er achteraan. In moeders mandje zaten de glazen van vroeger en een fles om het leven en de toekomst te vieren. Daar hoorden natuurlijk Zeeuwse bolussen bij. Drie vliegtuigen, één zwart, vlogen over. Het leek wel een missing man formation, en dat maakte het ritueel helemaal af. Door samen met Annegien met zoveel zorg stil te staan bij en uiting te geven aan ons geloof, onze dankbaarheid en mooie herinneringen, is er ruimte voor de toekomst en het weer vieren van het leven, ook zonder onze ouders. Veel dank, Annegien!